مقایسه و تحلیل روشهایFIFO،LIFO ،HIFO و FEFO در مدیریت انبار
#گرداورنده:تینا تمنایی
مدیریت گردش کالا در انبار از جمله مهمترین فرآیندهای مدیریت زنجیره تامین محسوب میشود که بر کیفیت نگهداری، دقت حسابداری، و سطح بهرهوری سازمانها تاثیرگذار است. انتخاب روش مناسب برای ورود و خروج کالا میتواند از فساد و ضایعات جلوگیری کرده و به بهینهسازی هزینهها کمک کند. این مقاله به بررسی چهار روش رایج و مهم یعنی FIFO، LIFO، HIFO و FEFO میپردازد و کاربرد، مزایا و معایب هرکدام را تحلیل میکند.
شرح مقاله:
- FIFO (First in First Out) : اولین ورودی، اولین خروجی
در این روش، کالاهایی که زودتر وارد انبار شده اند، در اولویت خروج قرار میگیرند. این روش به طور خاص در صنایع دارای کالاهای فاسد شدنی یا تاریخ دار مانند مواد غذایی، دارو و محصولات کاربرد دارد.
مزایا:
- جلوگیری از منقضی شدن کالا
- ارزش گذاری به روزتر موجودی
مزایای استفاده در صنعت لوازم خانگی:
- جلوگیری از دپوی کالاهای قدیمی یا از مد افتاده (مدل های قدیمی زودتر فروخته میشوند).
- مدیریت ساده تر انبار در سطح فیزیکی و حسابداری.
- هماهنگ با سیاست های موجودی و فروش شرکت های بزرگ (مثل LG و سامسونگ و بوش) که همیشه تمایل دارند مدل های قدیمی تر قبل از مدل های جدیدتر فروخته شوند.
معایب:
- ریسک ماندگاری طولانی کالاهای جدیدتر در انبار
- LIFO (Last in First Out) : آخرین ورودی، اولین خروجی
در این روش، کالاهایی که آخرین بار وارد انبار شده اند، زودتر خارج میشوند. این روش اغلب در محیط های دارای نوسانات قیمتی شدید برای کاهش سود اسمی و مالیات کاربرد دارد.
مزایا:
- هماهنگی بیشتر با شرایط بازار در صنایعی که کالاها منسوخ یا فاسد نمیشوند.
معایب:
- مغایرت با استانداردهای بین المللی حسابداری مانند IFRS ارزش غیر واقعی موجودی در ترازنامه
- HIFO (Highest in First Out) : بالاترین قیمت ورودی، اولین خروجی
در روش HIFO، اقلامی که با بیشترین قیمت خریداری شدهاند، در اولویت خروج قرار میگیرند. این روش در محیط هایی با نوسانات شدید قیمتی و برای مدیریت سود یا تحلیل های مالی خاص کاربرد دارد.
مزایا:
- کاهش ریسک انباشت کالاهای گران قیمت در انبار
- کاربرد در تحلیل مالی
معایب:
- عدم انطباق با فرایند فیزیکی انبار
- دشواری پیاده سازی عملی
- FEFO (First Expire First Out) : اولین تاریخ انقضا، اولین خروجی
در این روش، کالاهایی که تاریخ انقضای زودتری دارند، پیش از کالاها از انبار خارج میشوند. این روش در صنایع حساس به تاریخ مصرف مانند داروسازی و صنایع غذایی کاربرد دارد.
مزایا:
- حفظ سلامت مصرف کننده
- کاهش ریسک ضایعات کالا
معایب:
- نیازمند سیستم پیشرفته برای ردیابی تاریخ انقضا
نتیجه گیری:
انتخاب روش مناسب ورود و خروج کالا در انبار باید بر اساس نوع کالا، شرایط بازار، الزامات حسابداری و سیاستهای سازمانی انجام شود. روش FIFO برای محصولات تاریخدار،LIFO برای شرایط تورمی، HIFO برای اهداف تحلیلی و مالی و FEFO برای کالاهای حساس به انقضا، هرکدام در جایگاه خود میتوانند بهترین گزینه باشند. ترکیب این روشها در سیستمهای هوشمند انبارداری میتواند به ارتقاء بهرهوری کمک شایانی نماید.
منابع کلیدی:

نظرات کاربران
نظرات شما به کاربران دیگر کمک میکند تا با اطمینان بیشتری از محتویات این بخش استفاده کنند.